Οι Τέσσερις κάρες του Αγίου

   

Από την εφημερίδα "Καθημερινή" (11-12-20110) αντιγράφουμε:

 Παρ' όλες τις λιτανείες, δεν τον βοήθησε τελικά τον Βλαντιμίρ Πούτιν η Αγία Ζώνη, με την περιφορά της στη Ρωσία, μια περιφορά που είχε γνωρίσματα κομματικοπολιτικής περιοδείας. Στην περιοδεία αυτή εξαναγκάστηκε το ιερό κειμήλιο από τους φερομένους σαν ιδιοκτήτες του, και συγκεκριμένα από τον άγιο Εφραίμ, έναν από τους λίγους θνητούς που είχε τη χαρά να απολαύσει πλούσια τα ελέη της πολιτικής Κολυμβήθρας του Σιλωάμ.

«Αγνωστοι αι βουλαί του Κυρίου» βέβαια, όπως νηπιόθεν διδασκόμαστε, κι όχι για να κατανοήσουμε, αλλά για να συγχωρήσουμε και να δώσουμε τόπο στη δίκαιη οργή. Κι ωστόσο οι Θωμάδες, και γενικά οι αμφισβητίες, στους οποίους εν πολλοίς οφείλει τη συνέχιση της πνευματικής της πορείας η ανθρωπότητα, δυσκολεύονται να αποδεχθούν την αγιοσύνη (ή έστω τη γνησιότητα) λειψάνων ή κειμηλίων τα οποία υφίστανται στυγνή εκμετάλλευση από ιερωμένους και λαϊκούς, που καπηλεύονται λαϊκά αισθήματα και ανθρώπινες ανάγκες, δίχως να πέσει τιμωρητικό πυρ εξ ουρανού ή να φανεί κάποια άλλη «διοσημία»· να φανεί λ.χ. ένα φραγγέλιο σχηματισμένο από πυκνά σύννεφα, που κάτι να θυμίζει σε όσους κατά τα λοιπά δηλώνουν ότι υπηρετούν ταπεινά το θείον.

Ολα βεβαιώνουν ότι βρισκόμαστε πάντοτε εν όψει μιας πνευματικής μεταρρύθμισης και με την προσδοκία της, μιας μεταρρύθμισης πολύ βαρύτερης από εκείνη που μηχανικά ευαγγελίζονται τα κόμματα που τυχαίνει να διαχειρίζονται τη μοίρα μας.

Γράφοντας λοιπόν για τον μεταρρυθμιστή Βυζαντινό αυτοκράτορα Λέοντα τον Ε΄ στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, δεν κρύβει τη θλίψη του που «πάντα σχεδόν τα διανοητικά των οπαδών της μεταρρυθμίσεως έργα» καταστράφηκαν από τους πολέμιους της μεταρρύθμισης.

Ο Λέων δολοφονήθηκε δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, μέσα στην εκκλησία, αφού, «όσον και αν λέγεται δυσσεβής, ήτο ακριβέστατος περί την εκπλήρωσιν των χριστιανικών καθηκόντων, ποτέ σχεδόν δεν έλειπε από τον όρθρον»· μεταμφιεσμένοι σε κληρικούς οι συνωμότες, όρμησαν πάνω του μόλις τον άκουσαν να ψέλνει τον ειρμό «Τω Παντάνακτος εξεφαύλισαν πόθω» και τον θανάτωσαν όσο αυτός, αποκρούοντάς τους με βαρύ σταυρό ή με ένα θυμιατήρι, τους εξόρκιζε να μη βεβηλώσουν το άσυλο του ναού.

Κι ύστερα αυτοί και οι ταγοί τους βάλθηκαν να σβήσουν από προσώπου γης τα ίχνη της λεόντειας μεταρρύθμισης. Δεν έχουμε έτσι στη διάθεσή μας τεκμήρια που θα μας επέτρεπαν να κρίνουμε με κάποια ασφάλεια αν «το ανθρώπινον πνεύμα είχεν αποβάλει εν μέρει τουλάχιστον τας πέδας αυτού», κι αν «είχεν αρχίσει να γυμνάζεται εις πορείαν ελευθέραν», δηλαδή, αν είχε πάρει τους δύσκολους δρόμους που οφείλει να παίρνει η ανθρωπότητα όποτε την πνίγει η δεισιδαιμονία ή το εκάστοτε «new age».

«Αλλά και εξ αυτών των χρόνων της μεταρρυθμίσεως», γράφει ο Παπαρρηγόπουλος, «περιεσώθη εις ημάς ως εκ θαύματος ποιημάτιόν τι χαρακτηριστικώτατον της διανοητικής των χρόνων εκείνων κινήσεως. Το ποιημάτιον τούτο, το οποίο εμπαίζει την πολυειδή κατάχρησιν, την παρεισαχθείσαν περί την χρήσιν και την εμπορείαν των ιερών λειψάνων, εδημοσίευσε πρώτον ο Γάλλος Βοασσονάδ εις τα σχόλια του εθνικού σοφιστού Ευναπίου. Και επιγράφεται μεν έργον «του Μυτιλήνης, προς τινα μοναχόν τα των ιδιωτών λείψανα ως άγια εξωνούμενον», αλλ' εν τω τέλει ο ποιήσας Χριστοφόρος αυτός εαυτόν ονομάζει απογραφέα των βασιλέων. [...]. Οπωσδήποτε εν τη μεγάλη ενδεία εν η ευρισκόμεθα σήμερον των διανοητικών προϊόντων της εικονομαχικής περιόδου το ποιημάτιον τούτο είναι άξιον αναγνώσεως διά την τόλμην, την ευφυΐαν και την χάριν μεθ' ης είναι γεγραμμένον και της οποίας ματαίως ηθέλομεν ζητήσει ίχνη εις τα προϊόντα των τε προτέρων και των μεταγενεστέρων χρόνων».

Αποτείνεται λοιπόν ο Χριστοφόρος στον μοναχό Ανδρέα, που αγόραζε τυχαία λείψανα, ενδεχομένως και βαρύτατα αμαρτωλών ή «εθνικών», παναπεί Ελλήνων-ειδωλολατρών, σαν να 'ταν άγια και τα επεδείκνυε υπερηφάνως στους φίλους του. Σωστό οστέινο περιβόλι οι λειψανοθήκες του καλόγερου. Και τι δεν περιέχουν:

«Του Προκοπίου μάρτυρος χείρας δέκα,

Θεοδώρου δε πέντε και δέκα γνάθους,

και Νέστορος μεν άχρι των οκτώ πόδας,

Γεωργίου δε τέσσαρας κάρας άμα,

και πέντε μαστούς Βαρβάρας αθληφόρου

και νυν μεν οστά δώδεκα βραχιόνων

του καλλινίκου μάρτυρος Δημητρίου,

νυν τ' αυ καλάμους είκοσι σκελών όλων

του Παντελεήμονος (ω της πληθύος!)»

Ούτε το γράμμα ούτε το πνεύμα χρειάζεται μετάφραση εδώ. Ολα είναι κατανοητά, αμέσως αντιληπτά, κι όχι βέβαια λόγω των φημισμένων γονιδίων, που ομολογώ ότι δεν τα διαθέτω, γι' αυτό και ζηλεύω τους τυχερούς αδελφούς Γεωργιάδη και τους λοιπούς της συντεχνίας των αρχαιοεμπόρων.

Με σαρκαστικό ύφος Ροΐδη πολύ πριν από τον Ροΐδη λοιπόν, ο ανοιχτόμυαλος μητροπολίτης μαστιγώνει τον μοναχό που, από τη «ζέουσα πίστη» του, μετέτρεψε σε χταπόδι τον μάρτυρα Νέστορα

«εκ πίστεως σης και προς ιχθύν ετράπη
Νέστωρ ο μάρτυς, οκτάπους δεδειγμένος»

κι άλλους αγίους τους κατάντησε πολυκέφαλους, άλλους δε τους υποχρέωσε να διαθέτουν «μαστών πλήθος, ώσπερ οι κύνες».

Και να 'ταν μόνον αυτά. Ο καλός Ανδρέας κατάφερε να αποκτήσει από τους «νεκροπράτες» και λειψανοπώλες

εξήντα δόντια της αγίας Θέκλας, «λευκάς τρίχας του μεγίστου Προδρόμου» και τα γένια των σφαγέντων νηπίων εν Βηθλεέμ.

Κάποιος πονηρός μάλιστα «οστούν προβάτου μηριαίον λαμβάνει», το θυμιατίζει και του το πλασάρει σαν κόκαλο του μάρτυρος Πρόβου (εξού και το καυστικό: «το δ' ην προβάτου μάλλον αλλ' ουχί Πρόβου»). Και για να ολοκληρωθεί η συλλογή του καλογέρου, ο μητροπολίτης τού υπόσχεται

τον αντίχειρα του Ενώχ,

τον γλουτό του Ηλίου του Θεσβίτου,

ένα δάχτυλο του αρχαγγέλου Μιχαήλ,

πούπουλα από το φτέρωμα του Γαβριήλ,

τρεις κόρες οφθαλμών ενός χερουβίμ

και μια πύρινη ρομφαία,

να τη χρησιμοποιεί σαν λύχνο.

Όχι, τον όσιο Βησσαρίωνα δεν τον είχε προλάβει ο άξιος συλλέκτης μας. Αυτός είναι δημιούργημα, και εμπόρευμα, της δικής μας ορθολογικότατης εποχής. 

Τα σχόλια δικά σας!

------------------------------------------------------------------------------------

«Οδηγοί τυφλοί, οίτινες διυλίζετε τον κώνωπα, την δε κάμηλον καταπίνετε.
Ουαί εις εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριταί,
διότι καθαρίζετε το έξωθεν του ποτηρίου και του πινακίου,
έσωθεν όμως γέμουσιν εξ αρπαγής και ακρασίας» 

( Ματθ. 23:24-25  )

--------------------------------------------------------------------------------------

Στείλτε αυτό το μήνυμα τώρα σε κάποιον ενδιαφερόμενο φίλο σας.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΕ ΤΟ "ΝΕΑ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΑ" 

Αν και δεν δημοσιεύουμε σχόλια, λαβαίνουμε υπόψη μας ό,τι και αν μας στείλετε. 

Διεύθυνση: BBASOS@gmail.com