Πλούσιος και Λάζαρος...
.
_Σήμερα στις εκκλησίες ως ευαγγελική περικοπή διαβάζεται η παραβολή του Πλουσίου και του Λαζάρου.
_Κακοποιημένη και τούτη η περικοπή από σκληρούς θρησκευτικούς «δασκάλους» έχει χάσει την κύρια σημασία της και μετατράπηκε σε κείμενο-φόβητρο για τους ανθρώπους.
_Χαρακτηριστική είναι η εικονογραφία που παρουσιάζεται εδώ, όπου κανείς προβληματίζεται για την υγειά ή νοσηρή φαντασία του εικονογράφου.
_Για μια καλύτερη κατανόηση της περικοπής, παρουσιάζουμε στη συνέχεια σχετικό κείμενο του Ομότιμου Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. κ. Ιωάννη Καραβιδόπουλου.
=========================«Γνωστή σε όλους μας είναι η παραβολή του πλούσιου και του φτωχού Λαζάρου. Είναι όμως το κεντρικό θέμα της η καταδίκη του πλούτου και ο ύμνος της φτώχειας, όπως φαίνεται εκ πρώτης όψεως; Το κοινωνικό βέβαια πλαίσιο δεν είναι αδιάφορο για τον Χριστό, αλλά δεν αποτελεί τον κεντρικό στόχο του. Ο φτωχός δεν κερδίζει την εύνοια του Θεού επειδή είναι φτωχός, αλλά μόνον εφόσον στηρίζει τις ελπίδες του στον Θεό και ζει σύμφωνα με την εντολή του· και ο πλούσιος δεν είναι καταδικασμένος μόνο και μόνο γιατί έχει υλικά αγαθά, αλλά γιατί κινδυνεύει να χάσει το πάν όταν ή ζωή του είναι στηριγμένη στα αγαθά του και όχι στον Θεό, όταν ξεχάσει τον φτωχό συνάνθρωπο του και όταν κλεισθεί και παγιδευτεί στον πλούτο του. Ότι μπορεί ένας πλούσιος να είναι πρότυπο αγάπης και ένας φτωχός να είναι ασεβής, αποτελεί επίσης μια πιθανή κατάσταση μέσα στη ζωή.Έτσι οι λέξεις «πλούσιος» και «πτωχός» στη διήγησή μας έχουν ένα περισσότερο θρησκευτικό παρά κοινωνικό περιεχόμενο. Εκείνο στο όποιο αποβλέπει η παραβολή είναι η επισήμανση ενός πραγματικού κινδύνου, του κινδύνου της αυτάρκειας και της πεποιθήσεως ότι η ευημερία είναι ατέλειωτη κι ότι το μόνο σταθερό και αμετάβλητο είναι ο λόγος του Θεού, όπως διατυπώθηκε μέσα στην Άγια Γραφή. Όλα αλλάζουν κι ευρίσκεται ο άνθρωπος μπροστά σε απροσδόκητες εκπλήξεις• όταν μάλιστα είναι αργά πια για να μετανοήσει, η κατάσταση του γίνεται αναπόφευκτα τραγική.Ο πλούσιος της διηγήσεως βλέπει να μεταβάλλονται τα πάντα. Αυτός διψά κι ο πτωχός ευφραίνεται, έχασε τα πάντα ενώ ό Λάζαρος βρίσκεται στο πλήρωμα της ευτυχίας. Ζητεί να προειδοποιήσει τους πέντε αδελφούς του για τη μελλοντική τύχη τους. Σκέφτεται ότι αν κάποιος από τον κόσμο των νεκρών αναστηθεί και τους πληροφορήσει, θα προλάβουν το κακό. Αλλ’ η απάντηση που παίρνει είναι σαφής: «Έχουν την Άγια Γραφή, ας την προσέξουν. Αν δεν πιστεύουν σ’ όσα γράφονται σ’ αυτή, ούτε και σ’ ένα νεκραναστημένο θα πιστέψουν».Ο κάθε άνθρωπος θέλει λογικές αποδείξεις για όλα τα πράγματα που τον αφορούν, θέλει ένα θαύμα, ζητεί την περιγραφή ενός αυτόπτη μάρτυρα για να πεισθεί· θέλει η πίστη του να στηρίζεται σε μια τετράγωνη λογική• δεν εννοεί να διακινδυνεύσει τίποτε· το ρισκάρισμα τον ενοχλεί. Όλοι λίγο-πολύ είμαστε παγιδευμένοι στον πλούτο των γνώσεων μας, της επιστήμης, της λογικής μας. Θα δεχόμασταν αμέσως μια κάποια μελλοντική μορφή ζωής, αρκεί κάποιος αυτόπτης μάρτυρας να ερχόταν από κει και να την περιέγραφε, αρκεί να την αποδείκνυε λογικά.Η φτώχεια που μακαρίζεται σ' άλλο σημείο του ευαγγελίου –όχι βέβαια σαν κοινωνική κατάσταση αλλά σαν θρησκευτική τοποθέτηση– σημαίνει ακριβώς απαγκίστρωση από τις λογικά κατασκευασμένες παγίδες της ζωής, εκμηδένιση των εγκόσμιων βεβαιοτήτων και ανεπιφύλακτη –χωρίς ορθολογισμούς– παραδοχή του ζωοδότη λόγου, της θείας υποσχέσεως που κάνει την ελπίδα να ανθίζει στον απεγνωσμένο άνθρωπο. Όταν διώχνει κανείς αυτήν την ελπιδοφόρα δυνατότητα, όσο πλούσια κι αν ζει, κάποτε θα αιφνιδιαστεί. Και τότε θα είναι αργά!Η παραβολή θέλει να στρέψει την προσοχή μας σ’ αυτό ακριβώς το σημείο: Στο ότι η τωρινή στιγμή είναι η ώρα της μεγάλης αποφάσεως απέναντι στο λόγο του Θεού. Αυτή η στιγμή είναι η κατάλληλη προθεσμία για το Ναι στο προσκλητήριο του Θεού για μετάνοια και για καινούργια ζωή. Αλλιώς, κινδυνεύουμε να είμαστε εκπρόθεσμοι! Και η απόφαση παίρνεται αφού απογυμνωθεί κανείς από ό,τι τον κρατάει δέσμιο και αιχμάλωτο, από ό,τι τον εμποδίζει να δει καθαρά το μέλλον του, από ό,τι τον κάνει «πλούσιο» με την έννοια που είπαμε προηγουμένως, από ό,τι του δίνει μια αυτάρεσκη βεβαιότητα για τη ζωή του. Απόφαση με απόλυτη εμπιστοσύνη στο Θεό. Απόφαση όχι κάποτε στο μέλλον όταν δοθεί κάποια ευκαιρία, αλλά αυτήν ακριβώς τη στιγμή.»========================
Αντί λοιπόν να βλέπουμε τη σημερινή πραγματικότητα, και πώς θα μπορέσουμε να την μετατρέψουμε με τη χάρη του Θεού ώστε να βελτιώσουμε τους εαυτούς μας και να αισθανόμαστε και να λειτουργούμε όπως ο ουράνιος Πατέρας μας Θεός, κάποιοι προσπαθούν να περιγράψουν και να καταγράψουν τα επέκεινα και να τρομοκρατούν τους ανθρώπους, παρουσιάζοντας έναν Θεό εκδικητή, άσπλαχνο, τύραννο… γεγονός για το οποίο πολλοί είναι εκείνοι που απομακρύνθηκαν από την εκκλησία.
_Ας μην κάνουμε εμείς το ίδιο λάθος.
=================
